Kościoły Wrzeszcza

Kościół św. Piotra i Pawła - Martin Lutherkirche

Kościół Św. Piotra i Pawła został wybudowany pod koniec XIX w. w stylu neogotyckim jako kościół ewangelicki pod wezwaniem Lutra. Patronat nad budową objęła cesarzowa Augusta Wiktoria, małżonka Wilhelma II, obecna przy położeniu kamienia węgielnego jak i przy poświęceniu kościoła. Była też fundatorką witraży w ścianie prezbiterium, przedstawiających sceny z życia Chrystusa.  Poświęcenie kościoła odbyło się 6 października 1899 r. 

Z zawieruchy wojennej kościół wyszedł obronną ręką, od 1945 r. funkcjonuje jako katolicki kościół garnizonowy.

Kościół Najświętszego Serca Jezusowego - Herz-Jesu-Kirche

W związku z dynamicznym rozwojem dzielnicy pod koniec XIX w. zaistniała potrzeba wybudowania kościoła katolickiego we Wrzeszczu. Kamień węgielny pod budowę kościoła wmurowano 29 sierpnia 1909 r., a w styczniu 1911 r. poświęcono i oddano do użytku nowy kościół wybudowany w stylu neogotyckim. Kościół został zaprojektowany jako bazylika z widocznymi ponad dachami bocznych naw łukami oporowymi. Bogato wyposażona świątynia ma 58 m długości, 24 m szerokości oraz wieżę o wysokości 66 m. Aktu kanonicznego erygowania parafii Najświętszego Serca Jezusowego we Wrzeszczu dokonano 1 kwietnia 1911 roku. Liczbę wiernych na owy czas określano na 9 do 10 tysięcy. Konsekracji świątyni dokonał, sufragan diecezji chełmińskiej, ks. Biskup Jakub Klunder we wtorek Wielkanocny 18 kwietnia 1911 r.

W 1945 r. kościół został poważnie zniszczony.

Kościół św. Andrzeja Boboli - Christuskirche

Kościół św. Andrzeja Boboli wybudowano w latach 1913 - 1916 w stylu neobarokowym według projektu Hermanna Phlepsa jako kościół ewangelików reformowanych.

Wojnę przetrwał w dobrym stanie, po 1945 r. przejęty przez Jezuitów funkcjonuje jako kościół katolicki.

Kościół św. Stanisława Biskupa Męczennika

Kościół św. Stanisława powstał w roku 1924 w budynku dawnej ujeżdżalni koni. Pusty budynek hali z przyległym domem oddano do dyspozycji katolików polskich. Utworzenie ośrodka duszpasterskiego powierzono kapłanowi diecezji gdańskiej, ks. Bronisławowi Komorowskiemu. Od 1924 r. rozpoczęło się adoptowanie dotychczasowej hali na świątynię i sprawowanie kultu Bożego, któa zakończyła się rok później. W okresie przedwojennym wybudowano wieżę, chór, wyposażono w organy, ołtarz główny i dwa ołtarze boczne. Już w 10 rocznicę otwarcia odbyła się w 1934 r. konsekracja kościoła, której dokonał biskup gdański ks. dr Edward O'Rourke. Przed wojną pełnił rolę kościoła mniejszości polskiej w Wolnym Mieście i nazywany był "polnischen Kirche". W 1939 r. budynek zamieniono na magazyn wojskowy, po 1945 r. przejęty przez Wojsko Polskie pełnił również rolę magazynu. Od 1956 do 1971 r. służył jako baza samochodowa Przedsiębiorstwa Transportu Budownictwa. W 1971 r. budynek zwrócono wiernym, a w rok póniej ponownie poświęcono.

Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy - Unsere Liebe Frau von der immerwährenden Hilfe

Kościół w Brętowie (Brentau) powstał w miejscu kaplicy cmentarnej przy cmentarzu kościoła p.w. Najświętszego Serca Jezusowego. Kaplicę wybudowano w latach 1912 - 1913, a następnie w latach 1921 - 1929 sukcesywnie rozbudowano. Parafię ustanowiono 1 kwietnia 1929 r.

W 1945 r. kościół został uszkodzony, po remoncie, w 1948 r. ponownie otwarty. W 1980 r. rozpoczęto budowę nowego kościoła, a w 1988 r. stary kościół rozebrano.

Zbór Zielonoświątkowy Nowe Życie - Pauluskirche

Plany utworzenia nowej parafii ewangelickiej wraz z kościołem pojawiły sie już w 1927 r., Wkrótce rozpisany został konkurs na projekt nowego kościoła ewangelickiego, który miał stanąć we Wrzeszczu, w okolicy Al. Wojska Polskiego (Friedrich-Allee). Problemy finansowe sprawiły, że projekt budowy nowego kościoła nie został zrealizowany. W zamian nowy kościół nazwany Pauluskirche (kościół św. Pawła) utworzono w przebudowanej ujeżdżalni przy dawnych koszarach Leibhusarów przy ul. Szymanowskiego (Hohenfriedbergerweg). Prace związane z przebudową budynku rozpoczęły się w 1934 r., a kościół uroczyście poświęcono 5 czerwca 1938 r. Po wojnie w budynku otwarto kino Capitol, którego nazwę zmieniono później na Zetempowiec, a następnie na Znicz. Następnie mieściła się w budynku siedziba Kościoła Zielonoświątkowego Zboru Nowe Życie. Budynek rozebrano w 2013 r.

Wyniki konkursu na nowy kościół we Wrzeszczu

Gmina ewangelicka Miasta Gdańska rozpisała w 1929 r. konkurs na projekt nowego kościoła we Wrzeszczu. Łączna suma nagród sięgnęła kwoty 15 000 DG (Guldenów), z czego za I miejsce 4000 DG, za II miejsce 3000 DG, za III miejsce 2000 DG, za IV miejsce 1500 DG oraz dwa wyróżnienia po 1250 DG. Kościół stanąc miał na Friedrichsplatz położonym u zbiegu ul. Chopina i Al. Wojska Polskiego. I miejsce zdobył projekt prof. dr inż. K. Grubera, II miejsce projekt Karla Beckera i inż. Erwina Harthuna, III miejsce projekt arch. Kurta A. Stoppela i inż. Fritza Hofmanna, IV miejsce projekt prof. Otto Kloeppela. 

Nowa synagoga we Wrzeszczu - Neue Synagoge

Pomysł budowy nowej synagogi narodził się na początku lat dwudziestych wraz z napływem do Gdańska dużej liczby żydowskich emigrantów z terenów Rosji oraz Polski. W 1924 r. utworzono Synagogen-Verein, którego celem była budowa nowej synagogi. 5 sierpnia 1926 r. wmurowano kamień węgielny pod budowę synagogi we Wrzeszczu, przy ul. Partyzantów (Mirchauerweg). Uroczyste otwarcie nastąpiło w niedzielę 25 września 1927 r., tego dnia uroczyście wniesiono do synagogi nowe zwoje Tory. W uroczystości wzięli udział m. in. prezydent policji oraz gdańscy senatorzy. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 r., bojówki hitlerowskie próbowały zniszczyć synagogę. Po tych wydarzeniach, w 1939 roku gmina żydowska odsprzedała budynek synagogi. Podczas II wojny światowej w jej wnętrzu mieścił się skład stolarski. 

Po wojnie zwrócono budynek, który był w bardzo złym stanie technicznym, społeczności żydowskiej. W 1953 r., po fali emigracji, budynek przekazano na potrzeby szkoły muzycznej. W 2009 r. budynek wrócił do społęczności żydowskiej.

Site was designed with Mobirise